Ο προσυμπτωματικός έλεγχος του μαστού είναι ο έλεγχος με προληπτική μαστογραφία (ακτινογραφία μαστού με χαμηλή δόση ακτινοβολίας), για γυναίκες που δεν έχουν συμπτώματα στον μαστό όπως όγκο, έκκριση υγρών από τη θηλή ή ασυνήθιστη αλλαγή στο στήθος.

Η προληπτική μαστογραφία περιλαμβάνει τη λήψη δύο τουλάχιστον εικόνων για κάθε μαστό - μία από την πάνω πλευρά και μία από τα πλάγια. Σήμερα αποτελεί την αποτελεσματικότερη εξέταση προληπτικού ελέγχου για τον μη ανιχνεύσιμο καρκίνο του μαστού.

Εάν μια γυναίκα έχει κάποιο σύμπτωμα στον μαστό, μπορεί να χρειαστεί διαγνωστική μαστογραφία. Η διαγνωστική μαστογραφία περιλαμβάνει τη διεξαγωγή πιο λεπτομερών απεικονίσεων του μαστού για να μπορέσουν οι γιατροί να αξιολογήσουν το σύμπτωμα. Μερικοί τύποι καρκίνου δεν φαίνονται στη μαστογραφία, οπότε μπορεί να χρειαστούν και άλλες λεπτομερείς εξετάσεις.

Γι’ αυτόν τον λόγο οι προσυμπτωματικοί έλεγχοι του μαστού είναι κατάλληλοι μόνο για γυναίκες που δεν έχουν συμπτώματα στον μαστό.

Η BreastScreen SA καλεί τις γυναίκες ηλικίας από 50 έως 74 ετών να κάνουν προσυμπτωματικό έλεγχο μαστού κάθε δύο χρόνια. Τα στοιχεία δείχνουν ότι ο τακτικός έλεγχος είναι ιδιαίτερα αποτελεσματικός σε αυτήν την ηλικιακή ομάδα.

Οι γυναίκες ηλικίας από 40 έως 49 ετών και άνω των 75 ετών μπορούν επίσης να κλείσουν ραντεβού για δωρεάν εξέταση μαστού, αλλά συνιστάται ιδιαίτερα να μιλήσουν με τον γιατρό τους για να αποφασίσουν εάν ο προσυμπτωματικός έλεγχος είναι κατάλληλος για αυτές.

Ο προσυμπτωματικός έλεγχος του μαστού δεν αποτελεί αποτελεσματική προληπτική εξέταση για γυναίκες κάτω των 40 ετών. Ενώ ο καρκίνος του μαστού μπορεί να εμφανιστεί σε οποιαδήποτε ηλικία, η πιθανότητά του είναι πολύ μικρότερη σε γυναίκες κάτω των 40 ετών.

Οι γυναίκες που έχουν ισχυρό οικογενειακό ιστορικό καρκίνου του μαστού μπορούν να κάνουν έναν προσυμπτωματικό έλεγχο μαστού κάθε χρόνο από την ηλικία των 40 ετών.

Για πληροφορίες σχετικά με τον προσυμπτωματικό έλεγχο για διάφορες ηλικιακές ομάδες και σχετικά με το ισχυρό οικογενειακό ιστορικό, πατήστε εδώ.

Μερικές γυναίκες μπορεί να χρειάζονται άλλου είδους φροντίδας και υπηρεσίες που δεν προσφέρονται με τον προσυμπτωματικό έλεγχο του μαστού.

Σε αυτό συμπεριλαμβάνονται οι γυναίκες που έχουν:

• συμπτώματα στον μαστό (όπως όγκο, έκκριση υγρών από τη θηλή ή κάποια αλλαγή στο στήθος)
• ισχυρό οικογενειακό ιστορικό με καρκίνο του μαστού ή/και των ωοθηκών
• προηγούμενη διάγνωση καρκίνου του μαστού εντός των τελευταίων πέντε ετών
• περιορισμένες κινήσεις στο άνω μέρος του σώματός τους ή δυσκολία να συγκρατήσουν ή να στηρίξουν το βάρος τους.

Συζητήστε με τον γιατρό σας ή τηλεφωνήστε στην BreastScreen SA στον αριθμό 13 20 50 για να βεβαιωθείτε ότι θα λάβετε την καταλληλότερη για εσάς φροντίδα και υπηρεσία.

Η BreastScreen SA διαθέτει επτά μόνιμες κλινικές σε όλη την Αδελαΐδα και τρεις κινητές μονάδες που διεξάγουν προσυμπτωματικούς ελέγχους σε αγροτικές και απομακρυσμένες περιοχές, σε εξωαστικές και ορισμένες αστικές περιοχές κάθε δύο χρόνια. Οι διευθύνσεις των κλινικών μας αναγράφονται στο πίσω μέρος αυτού του φυλλαδίου και μπορείτε να βρείτε έναν ευρύτερο κατάλογο διευθύνσεων εδώ.

Μπορείτε να καλέσετε την BreastScreen SA στον αριθμό 13 20 50 για να κλείσετε το ραντεβού σας μεταξύ 8.30 π.μ. και 5 μ.μ. Λάβετε υπόψη ότι θα χρειαστεί να σας κάνουμε ορισμένες προσωπικές ερωτήσεις για την υγεία σας όταν κλείσετε το ραντεβού σας, οπότε φροντίστε να έχετε τον χρόνο και να βρίσκεστε σε ιδιαίτερο χώρο για να απαντήσετε σε αυτές όταν τηλεφωνήσετε.

Εναλλακτικά μπορείτε να κλείσετε ηλεκτρονικά το ραντεβού σας εδώ.

Σας παρακαλούμε να έρθετε 10 λεπτά νωρίτερα από το ραντεβού σας για να έχετε αρκετό χρόνο να συμπληρώσετε το έντυπο συγκατάθεσης και για να κάνετε ερωτήσεις. Μην ξεχάσετε επίσης να έχετε μαζί σας την κάρτα σας Medicare.

Μία φιλική υπάλληλός μας στο γραφείο υποδοχής θα επιβεβαιώσει το ονοματεπώνυμό σας, την ημερομηνία γέννησης και τα στοιχεία της διεύθυνσής σας για να βεβαιωθεί ότι είναι σωστά και ότι θα διεξαχθεί η εξέταση στο σωστό άτομο. Μετά, μια εξειδικευμένη τεχνολόγος ακτινολόγος θα σας πάει στην αίθουσα εξετάσεων και θα χρειαστεί να αφαιρέσετε τα ρούχα σας από τη μέση και πάνω. Μπορείτε να καλύψετε τους ώμους σας με το πουκάμισο ή τη ζακέτα σας αν το επιθυμείτε, ή διατίθεται ρόμπα μιας χρήσης αν τη ζητήσετε.

Όταν είστε έτοιμη, η τεχνολόγος ακτινολόγος θα τοποθετήσει πρώτα τον ένα μαστό και μετά τον άλλον στο μηχάνημα μαστογραφίας. Το μηχάνημα θα πιέζει σταθερά τον μαστό σας για 10-15 δευτερόλεπτα έως ότου ληφθεί η εικόνα. Συνήθως λαμβάνονται δύο εικόνες από κάθε μαστό, μία από το πάνω μέρος και μία από τα πλάγια. Οι γυναίκες με μεγαλύτερους μαστούς μπορεί να χρειαστούν πρόσθετες εικόνες ώστε να φανεί όλος ο ιστός του μαστού. Αφού ληφθούν οι εικόνες, μπορείτε να ντυθείτε και θα έχετε ολοκληρώσει το ραντεβού σας.

Οι ακτινογραφίες σας δεν εξετάζονται την ώρα του ραντεβού σας. Η τεχνολόγος ακτινολόγος που εκτελεί τη μαστογραφία σας θα ελέγξει τις ακτινογραφίες σας για την τεχνική τους ποιότητα. Οι ακτινογραφίες σας αποστέλλονται στη συνέχεια στην Πολιτειακή Μονάδα Συντονισμού της Αδελαΐδας, όπου θα εξεταστούν από τουλάχιστον δύο ειδικούς ακτινολόγους.

Πολλές γυναίκες ανησυχούν για το αν η προληπτική μαστογραφία θα είναι επώδυνη. Η αλήθεια είναι ότι αυτό διαφέρει για την κάθε γυναίκα. Κάποιες λένε ότι αισθάνονται άβολα, άλλες λένε ότι είναι κάπως επώδυνα και άλλες γυναίκες αναφέρουν ότι είναι απολύτως εντάξει. Εάν αισθανθείτε κάποια ενόχληση, θα διαρκέσει μόνο για λίγα δευτερόλεπτα. Αυτό συμβαίνει επειδή το στήθος σας πρέπει να συμπιεστεί σταθερά στο ακτινογραφικό μηχάνημα ώστε να μπορεί να ληφθεί μια καθαρή εικόνα. Εάν δείτε ότι πονάτε πολύ, μπορείτε να διακόψετε τη διαδικασία ανά πάσα στιγμή. Εάν ανησυχείτε, μιλήστε με την τεχνολόγο ακτινολόγο κατά τη διάρκεια του ραντεβού σας.

Κάθε φορά που κάνετε μαστογραφία, εκτίθεστε σε μια πολύ μικρή δόση ακτινοβολίας. Τα μηχανήματα μαστογραφίας χρησιμοποιούν τη μικρότερη δυνατή δόση ακτινοβολίας για τη λήψη εικόνας υψηλής ποιότητας. Η δόση είναι παρόμοια με πολλές άλλες συνήθεις ακτινογραφίες που κάνουν άλλα άτομα, και ελαχιστοποιείται περαιτέρω με τη συμπίεση του μαστού. Οι έρευνες δείχνουν ότι τα οφέλη του προσυμπτωματικού ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού υπερτερούν των κινδύνων της ακτινοβολίας.

Μετά την εξέταση των μαστών σας, οι ακτινογραφίες σας θα εξεταστούν από τουλάχιστον δύο ανεξάρτητους ακτινολόγους. Ανάλογα με τα ευρήματά τους, θα σας δοθεί ένα αποτέλεσμα: είτε ότι «δεν υπάρχει ένδειξη καρκίνου του μαστού» είτε ότι «θα κληθείτε πάλι για περαιτέρω εξετάσεις».

Τα αποτελέσματά σας συνήθως αποστέλλονται σε εσάς και στον γιατρό που έχετε ορίσει εντός 14 ημερών από το ραντεβού σας. Επειδή η εξέταση αυτή εξετάζει μόνο τον καρκίνο του μαστού, τυχόν μη καρκινικές (καλοήθεις) αλλαγές δεν αναφέρονται.

Περίπου το 5% των γυναικών που εξετάζονται θα κληθούν να επιστρέψουν στην BreastScreen SA για περαιτέρω εξετάσεις. Αυτό δεν σημαίνει ότι έχετε καρκίνο του μαστού, αλλά μερικές φορές απαιτούνται περισσότερες εξετάσεις για να επιβεβαιωθεί. Αυτό συμβαίνει συχνότερα στις γυναίκες που κάνουν την πρώτη τους προληπτική μαστογραφία, καθώς δεν υπάρχουν προηγούμενες εικόνες μαστογραφίας για να γίνει σύγκριση. Κάτι που μπορεί να φανεί ασυνήθιστο στην πρώτη σας μαστογραφία μπορεί να είναι απολύτως φυσιολογικό.

Οι γυναίκες καλούνται να επιστρέψουν στην ειδική Κλινική Αξιολόγησης στην Αδελαΐδα, όπου θα υποβληθούν σε εξετάσεις, οι οποίες μπορεί να περιλαμβάνουν πιο λεπτομερή μαστογραφία, υπερηχογράφημα, κλινική εξέταση του μαστού και σε ορισμένες περιπτώσεις βιοψία. Αυτό μπορεί να είναι μια πολύ αγχωτική εμπειρία για τις γυναίκες και η εξειδικευμένη μας ομάδα επαγγελματιών υγείας θα φροντίσει να αισθανθείτε όσο γίνεται πιο άνετα κατά την επίσκεψή σας.

Οι περισσότερες γυναίκες που κάνουν περαιτέρω εξετάσεις διαβεβαιώνονται ότι δεν έχουν καρκίνο του μαστού. Στη συνέχεια, καλούνται εκ νέου για τον επόμενο προσυμπτωματικό έλεγχο όταν έρθει η ώρα να γίνει.

Ένας μικρός αριθμός γυναικών (λιγότερο από το 1% του συνόλου των γυναικών της Νότιας Αυστραλίας που έχουν υποβληθεί σε προσυμπτωματικό έλεγχο) θα λάβει διάγνωση καρκίνου του μαστού μετά από το ραντεβού τους στην Κλινική Αξιολόγησης. Η εξειδικευμένη μας ομάδα επαγγελματιών υγείας θα σας καθοδηγήσει σε αυτήν τη διαδικασία και θα σας εξηγήσει το τι θα συμβεί μετά.

Παρόλο που η BreastScreen SA δεν προσφέρει θεραπευτική αγωγή στις γυναίκες για καρκίνο του μαστού, θα σας βοηθήσουμε να κανονίσετε τις μελλοντικές σας ανάγκες περίθαλψης επικοινωνώντας με τον γιατρό σας. Ο γιατρός σας θα συζητήσει μαζί σας τις παραπομπές σε ειδικούς γιατρούς, και τις επιλογές θεραπείας και παρακολούθησης.

Για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με τον καρκίνο του μαστού, μπορείτε να επισκεφθείτε την ιστοσελίδα του οργανισμού Cancer Australia.

Υπάρχουν διάφοροι παράγοντες που μπορεί να αυξήσουν τον ατομικό σας κίνδυνο εμφάνισης καρκίνου του μαστού. Σε αυτούς περιλαμβάνονται προσωπικοί παράγοντες, όπως το να είστε γυναίκα, η ηλικία σας, εάν είχατε προηγούμενη διάγνωση καρκίνου του μαστού, η ατομική πυκνότητα του μαστού σας και το οικογενειακό σας ιστορικό. Άλλοι παράγοντες αφορούν τον τρόπο ζωής, όπως η διατροφή σας, το πόσο συχνά γυμνάζεστε, εάν καπνίζετε ή πίνετε τακτικά αλκοόλ. Εάν θέλετε να αξιολογήσετε τον κίνδυνο που διατρέχετε, μπορείτε να μιλήσετε με τον γιατρό σας ή να χρησιμοποιήσετε το διαδικτυακό ερωτηματολόγιο που θα βρείτε στη διεύθυνση: breastcancerrisk.canceraustralia.gov.au.

Ο μαστός μιας γυναίκας αποτελείται τόσο από λιπώδη ιστό όσο και από ινοαδενώματα (μη λιπώδη ιστό). Σε μια μαστογραφία, ο λιπώδης ιστός εμφανίζεται μαύρος ενώ ο υπόλοιπος ιστός του μαστού εμφανίζεται λευκός ή «πυκνός». Η σχετική ποσότητα του ινοαδενώματος (λευκές περιοχές) σε μια μαστογραφία αναφέρεται ως πυκνότητα μαστού.

Επειδή οι καρκίνοι του μαστού εμφανίζονται επίσης ως λευκές περιοχές σε μια μαστογραφία, η υψηλή πυκνότητα του μαστού μειώνει την ευαισθησία της προληπτικής μαστογραφίας. Παρόλα αυτά, η προληπτική μαστογραφία εξακολουθεί να είναι η καλύτερη εξέταση για τον καρκίνο του μαστού με βάση τον πληθυσμό για γυναίκες ηλικίας 50 έως 74 ετών, συμπεριλαμβανομένων εκείνων με «πυκνό» μαστό.

Οι πυκνοί μαστοί είναι συνήθεις και φυσιολογικοί και εμφανίζονται περίπου στο 40% των γυναικών άνω των 40 ετών.

Η πυκνότητα του μαστού σας θα αναγράφεται μαζί με τα αποτελέσματα της μαστογραφίας σας.

Πατήστε εδώ για περισσότερες πληροφορίες σχετικά με την πυκνότητα του μαστού.

Εντοπισμός του καρκίνου του μαστού σε αρχικό στάδιο

Το 2008, μια τοπική έρευνα βρήκε ότι οι γυναίκες από τη Νότια Αυστραλία ηλικίας από 50 έως 69 ετών, οι οποίες έκαναν προληπτική μαστογραφία κάθε δύο χρόνια, μείωσαν την πιθανότητα θανάτου από καρκίνο του μαστού έως και 41%.*

Λιγότερο επεμβατική αντιμετώπιση

Για κάθε 1.000 γυναίκες που κάνουν προληπτική μαστογραφία, μόνο 6 γυναίκες θα έχουν καρκίνο του μαστού. Ο καρκίνος του μαστού που εντοπίζεται μέσω της BreastScreen SA είναι γενικά μικρότερος, καθιστώντας τον απλούστερο και ευκολότερο στην αντιμετώπιση. Βελτιώνεται επίσης η συνολική έκβαση της υγείας της γυναίκας.

Καθησυχασμός

Οι περισσότερες γυναίκες που κάνουν προληπτική μαστογραφία, θα λάβουν το αποτέλεσμα ότι «δεν υπάρχει ένδειξη καρκίνου του μαστού» και θα αισθάνονται καθησυχασμένες γνωρίζοντας ότι έχουν προνοήσει για τη διατήρηση της υγείας τους.

Παρόλο που η προληπτική μαστογραφία είναι σήμερα ο αποτελεσματικότερος τρόπος ελέγχου για τον καρκίνο του μαστού, υπάρχουν κάποιοι περιορισμοί στις δυνατότητές της που πρέπει να γνωρίζετε.

Υπάρχει καρκίνος του μαστού αλλά δεν εντοπίζεται

Η προληπτική μαστογραφία δεν εντοπίζει όλους τους καρκίνους του μαστού. Ορισμένοι καρκίνοι δεν είναι ορατοί σε μια μαστογραφία προσυμπτωματικού ελέγχου ή μπορεί να αναπτυχθούν στο χρονικό διάστημα μεταξύ των μαστογραφιών. Υπάρχει μια μικρή πιθανότητα να μην εντοπιστεί ένας καρκίνος σε μαστογραφία προσυμπτωματικού ελέγχου. Αυτό μπορεί να οδηγήσει σε διάγνωση καρκίνου του μαστού σε μεταγενέστερο στάδιο.

Λιγότερο από 1 στις 1.000 γυναίκες ηλικίας από 50 έως 74 ετών, θα έχει καρκίνο του μαστού κατά τους 12 μήνες μετά την προληπτική μαστογραφία τους.

Άλλοι παράγοντες που συμβάλλουν στην αποτελεσματικότητα των προληπτικών μαστογραφιών μπορεί να περιλαμβάνουν την ηλικία μιας γυναίκας και την ατομική πυκνότητα του μαστού της.

Εντοπίζεται καρκίνος του μαστού και γίνεται θεραπεία χωρίς να χρειάζεται (υπερδιάγνωση)

Ο προσυμπτωματικός έλεγχος του μαστού μπορεί επίσης να βρει καρκίνους του μαστού που ενδεχομένως να μην καταστούν απειλητικοί για τη ζωή. Αυτό σημαίνει ότι μια γυναίκα μπορεί να επιλέξει να κάνει θεραπεία για έναν καρκίνο που μπορεί να μην είναι ποτέ επιβλαβής για αυτήν, ωστόσο η ίδια η θεραπεία μπορεί να της προκαλέσει βλάβη.

Προς το παρόν, δεν είναι δυνατόν να πούμε ακριβώς ποιοι καρκίνοι του μαστού μπορεί να γίνουν απειλητικοί για τη ζωή και ποιοι όχι.

Γίνονται περαιτέρω εξετάσεις αλλά δεν εντοπίζεται καρκίνος του μαστού

Εάν στην προληπτική μαστογραφία εντοπιστεί μια ανησυχητική περιοχή ή μια αλλαγή στον ιστό του μαστού σας, θα σας καλέσουν ξανά στην Κλινική Αξιολόγησης της BreastScreen SA για περαιτέρω εξετάσεις. Αυτές οι εξετάσεις θα περιλαμβάνουν επιπλέον υπερηχογράφημα μαστού και πιθανώς μια κλινική εξέταση του μαστού ή βιοψία. Αν και αυτή μπορεί να είναι μια αγχωτική περίοδος για τις γυναίκες, οι περισσότερες θα καθησυχαστούν μαθαίνοντας ότι δεν έχουν καρκίνο του μαστού.

Ακόμα κι αν κάνετε προσυμπτωματικούς ελέγχους μαστού κάθε δύο χρόνια, είναι σημαντικό να έχετε επίγνωση του μαστού σας επειδή ο καρκίνος του μαστού μπορεί να αναπτυχθεί οποιαδήποτε στιγμή. Αυτό περιλαμβάνει και το χρονικό διάστημα μεταξύ των ραντεβού σας για προσυμπτωματικό έλεγχο.

Είναι σημαντικό να γνωρίζετε τη φυσιολογική εμφάνιση και αίσθηση του μαστού σας. Οι ενδείξεις που θα πρέπει να προσέξετε περιλαμβάνουν:

• έναν νέο όγκο ή πολύ μικρά ογκίδια στους μαστούς σας, ειδικά εάν είναι μόνο στον ένα μαστό
• αλλαγή στο μέγεθος και το σχήμα του μαστού σας
• μια αλλαγή στη θηλή, όπως κρούστα, έλκος, ερυθρότητα ή η θηλή έχει τραβηχτεί προς τα μέσα
• έκκριση υγρού από τη θηλή σας που συμβαίνει χωρίς να την πιέζετε
• μια αλλαγή στο δέρμα του μαστού σας όπως ερυθρότητα ή βαθουλωμένο ή ζαρωμένο δέρμα
• πόνος που δεν υποχωρεί.

Οι περισσότερες αλλαγές στο στήθος δεν οφείλονται σε καρκίνο του μαστού, αλλά θα πρέπει να τις ελέγξετε για να βεβαιωθείτε. Εάν παρατηρήσετε μια αλλαγή στην εμφάνιση ή την αίσθηση των μαστών σας, ακόμη και αν η τελευταία σας προληπτική μαστογραφία ήταν φυσιολογική, επισκεφθείτε τον γιατρό σας χωρίς καθυστέρηση.

Παρακαλούμε να μη βάζετε σκόνη ταλκ ή αποσμητικό την ημέρα του ραντεβού σας, καθώς μπορεί να επηρεάσει την εξέταση των μαστών σας.

• Μη φορέσετε ολόσωμο φόρεμα επειδή θα σας ζητηθεί να αφαιρέσετε το σουτιέν και τα ρούχα πάνω από τη μέση όταν κάνετε τη μαστογραφία σας.
• Μην ξεχάσετε να φέρετε στο ραντεβού σας την κάρτα σας Medicare, καθώς και το συμπληρωμένο και υπογεγραμμένο έντυπο συγκατάθεσης.
• Παρακαλούμε να έρθετε 10 λεπτά νωρίτερα από την ώρα του ραντεβού σας για να διεκπεραιώσουμε τα χαρτιά σας.
• Εάν είχατε κάνει μαστογραφία κάπου αλλού, ενημερώστε το προσωπικό μας όταν κλείσετε το ραντεβού σας.

• Εάν έχετε κάποια απορία, ρωτήστε το φιλικό προσωπικό μας.

Cancer Australia (Αντικαρκινικό Αυστραλίας)

www.canceraustralia.gov.au

Breast cancer risk calculator (Εργαλείο υπολογισμού κινδύνου για καρκίνο του μαστού)

breastcancerrisk.canceraustralia.gov.au

Australian Institute of Health and Welfare (Ινστιτούτο Υγείας και Πρόνοιας Αυστραλίας)

www.aihw.gov.au